W gościnnym budynku Wyższego Seminarium Duchownego w Bydgoszczy w dniach 1-2 czerwca 2018 roku odbyło się ogólnopolskie Sympozjum popularno-naukowe ,,Czcigodny Sługa Boży ks. Franciszek Blachnicki wizjoner nowego człowieka i żywego Kościoła”. Przybyłych na Sympozjum gości i uczestników powitała para diecezjalna Domowego Kościoła Diecezji Bydgoskiej Marlena i Remigiusz Galiccy. Ksiądz biskup dr Jan Tyrawa Ordynariusz Diecezji Bydgoskiej wygłosił słowo wstępne i dokonał oficjalnego otwarcia sympozjum. Ksiądz Biskup zaznaczył, że postać ks. Franciszka Blachnickiego godna jest uwagi z dwóch powodów: pierwszy to dzieło, które po sobie zostawił na naszej ziemi – Ruch Światło-Życie, który stworzył teorię i praktykę rzeczywistego odradzania się człowieka. Pomaga przezwyciężać egoizm, który przybiera dziś formę indywidualizmu, który niszczy relacje. Budowanie wspólnotowości posiada dziś więc szczególne znaczenie. Drugi powód to sama osoba ks. Franciszka Blachnickiego, jego bogata osobowość, odwaga, postawa, którą warto przypominać zwłaszcza młodemu człowiekowi, aby pokazać, jak postępować, by nie stracić swojego życia, ucząc się budować wspólnotę.
Pierwszą sesję sympozjum poprowadził ks. dr Paweł Hoppe. Zapowiedział pierwszego prelegenta, którym był dr Robert Derewenda, Dyrektor Instytutu im. ks. Franciszka Blachnickiego. W swoim referacie zatytułowanym ,,Wyszyński – Wojtyła – Blachnicki – twórcy współczesnego oblicza Kościoła w Polsce”, przedstawił tło historyczne czasów, w których żyli trzej wielcy duchowni. Podkreślił, że walka z komunizmem nie oznaczała walki zbrojnej. Wspomniał o sposobach ks. Franciszka na ominięcie zakazów, które utrudniały lub wręcz miały uniemożliwić rozwój ruchu oazowego. Podkreślił, że takie działania budowały solidarność między ludźmi, którzy jednoczyli się we wspólnych inicjatywach. Następnie wysłuchaliśmy referatu dr hab. Tomasza Nowickiego ,,Ruch Światło-Życie w Polsce w świetle danych statystycznych”. Wykładowca KUL zaznaczył, że niewiele osób zajmuje się tym tematem. Gdyby istniejące dane statystyczne opracować, można by mieć pełniejszy obraz rozwoju ruchu oazowego w poszczególnych diecezjach i w skali kraju. Z punktu widzenia historyka, cenne by było szersze opracowanie danych, które istnieją w archiwach Ruchu. Warto by było się pochylić nad tą tematyką.
Nadszedł czas na coś dla ciała: kawa, herbatka, kanapka, ciasteczko (za wszystkim ukryte dobre ręce i serca oazowiczów) słów kilka z siostrą i bratem – wracamy.
Po przerwie dr Anna Szarapka zaprosiła do wysłuchania referatu ,,Ruch Światło-Życie oraz Domowy Kościół – gałąź rodzinna Ruchu Światło-Życie w Diecezji Bydgoskiej”, który przedstawił ks. dr Paweł Hoppe. Opierając się na źródłach pisanych, tj. kronikach, biuletynie ,,Rodzinka” oraz dostępnych publikacjach przedstawił historię Ruchu oazowego w diecezji gnieźnieńskiej, a później bydgoskiej. Podkreślił rolę ojców jezuitów w powstawaniu pierwszych wspólnot oazowych i kręgów rodzin Domowego Kościoła. Nie można było pominąć znaczącej roli siostry Jadwigi Skudro, która była częstym gościem państwa Gwardzików w czasach powstawania pierwszych kręgów DK. Przypomniał posługujące pary diecezjalne i poszczególne dzieła, które inicjowały za swojej kadencji. Wspominając o Górce Klasztornej, która stała się dla naszej diecezji miejscem licznych rekolekcji rodzinnych, podkreślił udział kleryków i diakonów w rekolekcjach dla małżeństw i młodzieży. Zaznaczył, jak cenna to jest praktyka, gdyż później stają się oni opiekunami kręgów lub wspólnot oaz młodzieżowych.
Następnie został poproszony o głos ojciec Andrzej Lemiesz, jezuita doskonale znany wszystkim oazowiczom naszej diecezji. Wygłosił referat ,,Ojciec Czesław Chabielski SJ – duchowy syn Sługi Bożego i 40 lat rekolekcji oazowych w Suchej na Pomorzu”. W ciekawy sposób przedstawił sylwetkę ojca Chabielskiego. Przywołał wiele faktów z życia tego niezwykłego kapłana, wskazując jak bardzo bliska była mu postać ks. Franciszka Blachnickiego. Nie wszystkim słuchaczom znane były fakty prześladowania przez Służbę Bezpieczeństwa. Wychodził z tych ,,spotkań” obronną ręką. Całe kapłańskie życie było wypełnieniem słów zamieszczonych na obrazku prymicyjnym: ,, Dla mnie żyć to Chrystus”. Przytoczone na końcu wystąpienia wypowiedzi osób związanych z początkami ośrodka rekolekcyjnego w Suchej wzbudziło w słuchaczach wzruszenie i ożywiło wspomnienia.
Na zakończenie sesji w pierwszym dniu wysłuchaliśmy panelu wspomnieniowego, w którym wzięli udział prelegenci, kapłani moderatorzy Ruchu Światło-Życie i Domowego Kościoła (poprzedni i obecni) oraz pary diecezjalne, które pełniły posługę w naszej diecezji od początku istnienia Domowego Kościoła. Wspomnienia dotyczyły działalności ośrodka oazowego w Suchej, powstawania pierwszych kręgów, sylwetki ojca Czesława Chabielskiego, roli Maryi Niepokalanej jako patronki dzieł, których doświadczaliśmy w Ruchu.
Nieszpory oraz koncert Męskiego Zespołu Chorałowego pod dyrekcją prof. Mariusza Kończala były pięknym, duchowym przeżyciem, których niestety żadne słowa nie mogą opisać.
Kolejny dzień rozpoczął się już o godz. 9.00 Moderator Diecezjalny Domowego Kościoła Diecezji Bydgoskiej. Ks. Janusz Konysz powitał uczestników i poprosił o wystąpienie pierwszego prelegenta. Był nim ks. Karol Rawicz-Kustro, moderator diecezjalnej diakonii liturgicznej Ruchu Światło-Życie Diecezji Bydgoskiej. Referując temat ,,Formacja liturgiczna duchownych w myśli ks. F. Blachnickiego” podniósł wiele interesujących kwestii. Podkreślił wagę liturgii, która jest uprzywilejowanym miejscem realizacji spotkania z Bogiem, Chrystusem i Duchem Świętym. Pisząc o wskazówkach dla duchownych ks. Franciszek w jednej z nich zaznaczył, że ,,nieposłuszeństwo przepisom liturgicznym jest nieposłuszeństwem Kościołowi”. Kapłan powinien uzmysłowić sobie, że celebrowanie Eucharystii jest największym i najważniejszym obowiązkiem kapłana. Usłyszeliśmy też, że ks. F. Blachnicki uważał, że ,,kapłan, który nie żyje liturgią, nie żyje, nie przeżywa w pełni swojej egzystencji, nie jest po prostu sobą”.
Kolejny referat wygłoszony przez moderatora krajowego Domowego Kościoła ks. Tomasza Opalińskiego miał temat: ,,Sługa Niepokalanej i Jej Dzieło: duchowość maryjna czcigodnego sługi Bożego ks. F. Blachnickiego”. Prelegent zadał pytanie: czy możliwe byłoby istnienie Ruchu Światło-Życie bez maryjności? Bez figury Niepokalanej, bez tajemnic różańcowych? Nie mogło być twierdzącej odpowiedzi na to pytanie, gdyż ks. Franciszek Blachnicki wciąż podkreślał, że Ruch Światło-Życie to dzieło Maryi, której On oddał się całkowicie. Na Maryi opiera się formuła rodzenia i wzrostu Nowego Człowieka. Ks. Moderator podkreślił, że również dziś Ruch powinien stawać się coraz bardziej dziełem Niepokalanej. Wskazał na aktualność wypowiedzianych w 1982 roku słów ks. Franciszka: ,,świadomość tego nie jest jeszcze dostatecznie zakorzeniona w Ruchu”. Piękne podkreślenie, że Ruch jest dziełem Maryi.
Ks. Janusz Konysz oddał głos parze krajowej Domowego Kościoła Katarzynie i Pawłowi Maciejewskim, która podjęła temat: ,,Formacja Domowego Kościoła w służbie odnowy małżeństwa i rodziny w Kościele”. Było to spojrzenie na Domowy Kościół jako wspólnotę, która ma zadania wobec całego Kościoła. Prelegenci przywołali słowa Jana Pawła II ,,Wspólnota chrześcijańska nie może prowadzić katechezy stałej z pominięciem bezpośredniego i wypróbowanego udziału dorosłych”. Ks. Franciszek Blachnicki podejmując to trafne założenie wiedział, że Ruch musi postawić sobie za cel osiągnięcie dojrzałości chrześcijańskiej przez wszystkich członków grup wiekowych i wszystkich stanów. W dalszej części referatu para krajowa DK zaznaczyła, że powinniśmy być czytelnym znakiem życia małżeńskiego w dzisiejszej rzeczywistości, abyśmy innym pomagali spotkać Chrystusa. Przypomniała również kampanie społeczne, z którymi Ruch wychodzi poza swoich uczestników. Były to m.in. ,,Nie piję, bo kocham”, ,,Nierozerwalni”, ,,Ciąża bez alkoholu”. Wskazano także na różne inicjatywy podejmowane w poszczególnych diecezjach mające na celu katechizowanie dorosłych lub ewangelizację.
Kolejny czas na kawę, herbatkę, trzy słowa – wracamy.
Para krajowa DK podsumowując dotychczasowe referaty zaprosili Małgorzatę i Roberta Telus. Poseł na Sejm RP w referacie ,,Nauka społeczna ks. F. Blachnickiego” poruszył bardzo ważną kwestię roli chrześcijanina w życiu politycznym i społecznym. Podkreślił, że w myśli ks. Blachnickiego polityka jest częścią życia chrześcijanina. Sprawdzianem autentyczności i owocności Ruchu jest zaangażowanie jego członków w działania na rzecz innych. W służbie społecznej nie jest łatwo pozostać wiernym swym wartościom, ale we wspólnocie znajdujemy wsparcie przyjaciół, także rekolekcje dają nowe siły do podejmowania działań. Z wielką pasją i zaangażowaniem opowiadał o działaniach zespołu, któremu przewodniczy.
Z wielkim zainteresowaniem i skupieniem uwagi wysłuchaliśmy kolejnego wystąpienia. Temat: ,,«Nowy człowiek – święty człowiek» – Droga do świętości Czcigodnego Sługi Bożego ks. F. Blachnickiego” podjął ks. bp dr Adam Wodarczyk, postulator procesu beatyfikacyjnego Sługi Bożego ks. F. Blachnickiego. Ciekawie opowiedział o życiu i działalności naszego Założyciela, wskazując konsekwentne dążenie do świętości. Cała formacja Ruchu prowadzi do powstania nowego człowieka w Chrystusie, a więc do świętości. Fundamentem wzrostu duchowego są Drogowskazy Nowego Człowieka. Ks. Blachnicki zrealizował je w stopniu heroicznym w swoim życiu. Żył dla innych wzorem Chrystusa Sługi. Był świadkiem wiary konsekwentnej zawartej w znaku Ruchu Światło-Życie. Owocem służby ludziom i Kościołowi ma być uświęcenie każdego z nas. Widać było, że ks. biskup mógłby długo nam jeszcze przybliżać postać tego niezwykłego kapłana, ale przyszedł czas na przygotowanie do Eucharystii. Przeżyta w kościele ojców jezuitów Eucharystia sprawowana przez ks. biskupa Adama Wodarczyka była wielką ucztą duchową.
Po przerwie obiadowej młodzież Ruchu Światło-Życie z parafii Maksymiliana Kolbe oraz diakonia społeczna Ruchu Światło-Życie Diecezji Bydgoskiej przedstawiła scenki z życia ks. F. Blachnickiego. Była to ciekawa forma przypomnienia faktów z życia ks. Franciszka. Kolejną sesję poprowadził moderator diecezjalny Ruchu Światło-Życie Diecezji Bydgoskiej ks. Maciej Tyckun. Zapowiedział pierwszego po przerwie prelegenta, którym był ks. dr Marek Sędek, Moderator Generalny Ruchu Światło-Życie. Z dużym zainteresowaniem wysłuchaliśmy konferencji na temat ,,Idea żywego Kościoła jako wspólnoty, wizja odnowy parafii”. Prelegent podkreślił, że idea żywego Kościoła była ideą przewodnią duszpasterstwa ks. Blachnickiego, który głosił, że jeżeli Kościół ma być żywy to musi być zakorzeniony w podwójnym communio w perspektywie wertykalnej i horyzontalnej. Więź między Bogiem a człowiekiem i wspólnota z ludźmi. Kościół istnieje po to, by doprowadzić do osobowego spotkania człowieka z Bogiem w Duchu Świętym. Wtedy jest życiodajny. Kościół widzimy tu jako wspólnotę służb i charyzmatów – nikt nie jest bierny, każdy za coś i za kogoś jest odpowiedzialny. Ks. Blachnicki uczył tysiące ludzi jak postępować, aby angażować się w życie parafii.
Kolejny prelegent, ks. Sylwester Warzyński, Dyrektor Wydziału Duszpasterstwa Ogólnego Diecezji Bydgoskiej, podjął temat „Dzieło ks. F. Blachnickiego na tle współczesnej kultury”. Mogliśmy sobie uświadomić, że żyjemy w kulturze wyczerpania, antyhumanizmu i obojętności. Ksiądz przedstawił sytuację człowieka dzisiejszego żyjącego w takich realiach kulturowych, gdzie wszystko jest względne, nieokreślone, płynne, człowiek bez mapy, bez punktu zaczepienia, turysta i włóczęga. W taki świat zwątpienia w istnienie prawdy, zasad, sensu ks. F. Blachnicki wprowadza oazę, aby można było przeżyć. Ruch Światło-Życie jak bezpieczny port, daje mapę i kompas. Jutro tworzymy dzięki oazie. Zdobywamy w niej wiedzę, dzięki której wzrasta w nas świadomość tego, co dzieje się wokół nas. Aby chrześcijanin zmieniał świat, trzeba wzmacniać Domowy Kościół i wspólnoty młodzieżowe Ruchu Światło-Życie.
Mieliśmy o czym myśleć i rozmawiać w czasie przerwy kawowej. Kanapka, herbatka, trzy słowa – wracamy.
Sesję VI i ostatnią na sympozjum poprowadził ks. Karol Rawicz-Kostro. Jeszcze raz mieliśmy okazję zobaczyć scenki z życia naszego Założyciela w wykonaniu młodzieży. Następnie wysłuchaliśmy ks. dr Jana Mikulskiego, krajowego moderatora Domowego Kościoła w latach 2001-2006. W swoim referacie rozważył odpowiedź na pytanie: ,,czy Polska potrzebuje dzisiaj prawdy o wolności i wyzwoleniu głoszonej przez ks. F. Blachnickiego”? Po raz kolejny ks. Franciszek pokazał się jako niezmordowany obrońca prawdy i wolności. Ks. Jan Mikulski rozważył znaczenie wolności w różnych aspektach – wyzwolenie od grzechu i do prawdy. Podkreślił, że ks. Blachnicki dążył do osiągnięcia wolności nie używając przemocy. Była to prawdziwie ewangeliczna droga do wolności. Problem zniewolenia człowieka nie ustąpił, mimo że mamy wolność zewnętrzną. Zestawiając pojęcie wyzwolenia i wolności stwierdził, że wewnętrzna wolność nie jest skutkiem wyzwolenia, lecz do niego prowadzi. Chrystus wyzwolił nas z niewoli Prawa – ,,wszystko mogę w Tym, który mnie umacnia”. W wolności dorastamy do postawy: nic nie muszę. Chcę i chętnie to robię – powiedział na zakończenie ks. Jan.
Ks. Karol Rawicz-Kostro zapowiedział wystąpienie ks. dr. hab. Mirosława Gogolika, prof. UAM, Dyrektora Wydziału Katechizacji i Szkół Katolickich Diecezji Bydgoskiej na temat: ,,Katecheza kerygmatyczna według ks. F. Blachnickiego – inspiracje dla współczesności”. Prelegent w dostępny sposób przybliżył nam cele i założenia katechezy kerygmatycznej. Ponownie zostały przywołane słowa ks. Franciszka, które mówią o tym, że ,,praca oazowa z młodzieżą nie ma sensu, jeżeli równolegle nie ma pracy z rodzicami, z dorosłymi”. Katecheza kerygmatyczna ma służyć podtrzymaniu i pogłębieniu relacji z Jezusem Chrystusem. Jej źródłem i treścią jest słowo Boże, a swój dynamizm czerpie z Ducha Świętego. Ks. Blachnicki w swoim nauczaniu podkreślał, że katecheza chcąc rozwijać wiarę powinna przepowiadać Dobrą Nowinę.
W czasie panelu dyskusyjnego prelegenci podjęli próbę odpowiedzi na pytanie: co zrobić, aby przyciągnąć ludzi do Kościoła?
Podkreślono znaczenie indywidualnego podejścia do człowieka, autentyczności naszej postawy, świadectwa. Bardziej powinniśmy być świadkami niż nauczycielami. Pięknie wybrzmiała oczywista prawda, że w naszym Ruchu jest miejsce dla naszych dzieci. Ważne zadanie rodziców polega na znalezieniu wspólnoty dla dzieci, zachęcenie do uczestnictwa w spotkaniach, rekolekcjach formacyjnych. Zauważono również, że szkoła nie jest naturalnym środowiskiem dla katechezy. Takim środowiskiem powinna być parafia.
Nieszpory i koncert uwielbieniowy zwieńczyły to niezwykłe spotkanie z nauczaniem, postacią i – nie bójmy się tego powiedzieć – świętością Czcigodnego Sługi Bożego ks. Franciszka Blachnickiego. Chwała Panu za ten czas. Dla tych, którzy nie mogli z nami być będą przygotowane opracowania, publikacje referatów, nagrania, żeby to cenne spotkanie przyniosło jak najwięcej dobrych owoców.
Dorota Płachta
video-relacja: http://dk.bydgoszcz.pl/sympozjum-wideo-relacja/